ሪፖርተር – Ethiopian Reporter – #1 Best and reliable news source in Ethiopia
ሻካራው ነፍሳችን!
በገና በዓል ማግሥት ጉዞ ከአራት ኪሎ ወደ ቦሌ አራብሳ፡፡ ተማሪው፣ ሠራተኛው፣ ወዲያ ወዲህ የሚለው ሳይቀር አካባቢውን ሞልቶታል። ብዙኃኑ ሕዝብ የሠልፍ አጥር ሠርቶ ታክሲ ይጠብቃል። ከሠልፈኞች መሀል አንዳንዱ ይነጫነጫል፡፡ አንዳንዱ ደግሞ በዝምታ ያለፈውን፣ ያለውንና የሚመጣውን ሊታዘብ የቆመ ይመስላል። ‹‹እኔማ እግሬ በሽተኛ ሊሆን ምንም አልቀረው…›› ትላለች አንዲት ተሠላፊ። ከእሷ ቀጥላ የተሠለፈች ሌላዋ ስታሽሟጥጣት እንሰማለን። ‹‹ለእሷ ብቻ ነው እንዴ ሠልፍ? በእሷ ብቻ የመጣ ይመስል ለብቻዋ ምን ያማርራታል?›› ትላለች አፏን አጣማ ጆሮዋን ልታስነካው ምንም አይቀራት። ከአሽሟጣጯ ጀርባ የላፕቶፕ ቦርሳ ያነገተ ወጣት፣ ‹‹ሕመሟን የምታውቀው እሷ ናት…›› ይላታል ‹አንቺ ምን ቤት ነሽ?› በሚመስል አስተያየት። ‹‹ቢሆንስ እኛን አያመንም? ቆመን ባለንበት ሳንንቀሳቀስ መኖራችን ተረሳና ነው አሁን እንደ ተዓምር የሚወራው? የወሬ ሱስ ይዞን ነው እንጂ… ሌላው ቀርቶ የአንድ ትውልድ ዕድሜ ብቻ ተጉዘን ቢሆን እንኳ እንዲህ ያለፋን ነበር?›› እያለች ነገር ማያያዝ ስትጀምር፣ ‹‹እባክሽ ነገር አታክሪ በላት፡፡ ይኼ ምን የሚሉት አጉል ፖለቲካ ነው ታክሲ እየጠበቅን…›› ሲል ከጀርባቸው የቆመ ወጣት ጮኸ። ነገሩን ያልሰማ ከመጀመሪያውም ያልነበረበት ምን ተፈጠረ እያለ እርስ በእርሱ ይገለማመጥ ጀመር። ምን ያድርግ!
ተረኛው ሚኒባስ ታክሲ ከተፍ እንዳለ ተረኞች ሥርዓት ባለው ‹ዴሞክራሲያዊ ዕድላችን› ገብተን ሞላነው። ጋቢና ያ የላፕቶፕ ቦርሳ ያነገተ ወጣትና መነጽር ያደረገ ጎልማሳ ተሰይመዋል። ከሾፌሩ ጀርባ ሳይተዋወቁ በነገር መተጋተግ የጀመሩ ሴቶች አሉ። ቀጥሎ እኔና የደስ ደስ ያላቸው አንዲት አዛውንት ተቀምጠናል። ከጀርባችን ሁለት ወጣት ወንድማማቾች፣ መጨረሻ ወንበር ላይ ደግሞ አራት የሁለተኛ ደረጃ ሴት ተማሪዎች ተሳፍረዋል። ጉዟችን ተጀምሯል። ጉዟችን ከመጀመሩ ወያላችን ሒሳብ ክፈሉ እያለ ያፋጥጠን ይዟል። ‹‹ምናለበት ከገባሁ በኋላ ሒሳብ ብትቀበል? ደርሰህ ትጉህ ለመምሰል አትሞክር…›› ዕድሜያቸው አንቱ የሚያስብላቸው ሾፌራችን በወያላው ይማረራሉ። ወያላው ጭቅጭቅ እንደ ሰለቸው ሁሉ እጁን እያወናጨፈ በመስኮት አንገቱን አውጥቶ ተላላፊ መኪና ያስቆምላቸው ያዘ። ‹‹ገንዘቡ የት ይሄድበታል? አውቆ ሰው ለማደናገር ስለሚፈልግ ብቻ የምነግረውን አይሰማም። አቤት የዘንድሮ ልጆች ከሚሰሙት የማይሰሙት፣ ከሚያለሙት የሚያጠፉት እኮ ነው የሚብሰው፡፡ ይብላኝ ለዚህች አገር እንጂ እኔስ እስከ ዛሬ የኖርኩት በቂዬ ነው…›› እያሉ በዝግታ መስመራቸውን ይዘው ማሽከርከር እንደ ጀመሩ ወያላው ተመልሶ ሒሳቡን መቀበል ቀጠለ። አጠገቤ የተቀመጡት አዛውንት ሴት፣ ‹‹እውነታቸውን እኮ ነው። የዘንድሮ ልጆች መቼ የሚሏቸውን ይሰማሉ? አይሰሙም እኮ…›› እያሉ እየጎሸሙ በግድ ታሪካቸውን ይነግሩኛል። እንስማ እንግዲህ!
‹‹…ይኼው የእኔን ጉድ ልንገርህ። የዩኒቨርሲቲ ትምህርቱን ጨርሶ በቅርቡ በኮሪደር ልማት ከምትፈርሰው የቀበሌ ቤት ያወጣኛል ያልኩት ልጄ፣ እንደ ሰው (የገዛ ተፎካካሪዎቻቸውን ስም ጠርተው) ቢቻል ቪላ ውስጥ ካልሆነ ኮንዶሚኒየም ገዝቶ ያኖረኛል ስል ተመርቆ መጥቶ፣ ልትወድቅ አንድ ማገር የቀራት ቤት ውስጥ ተቀመጠ። ምን ትለዋለህ? ‹ምን ሆነህ ነው? ባሳደግኩ ባስተማርኩ› ስለው ምን እንዳለኝ ታውቃለህ? ተወው ይቅር፡፡ የትናንቶችም የዛሬዎቹም ልጆች አንድ ናችሁ። ማማት ትወዳላችሁ። መንግሥትን ማማት፣ ወላጅን ማማት፣ አገርን ማማት፣ ተወው ይቅር ልጄ… ‹ቢማር ተሳሳተ በአገሩ ሳቀ በወላጅ ተረተ› ተብሎ ነበር ያኔ…››› ብለው እንደ መብሰልሰል እያደረጋቸው በሐሳብ ፈረጠጡ። ከሄዱበት ሲመለሱ ቀና ብለው እያዩኝ፣ ‹‹መፈጠሩን አምኖ መቀበል ያቃተው፣ ራሱን ማወቅ ምጥ የሆነበትን ‹ሥራ ፍጠር› የሚሉት ነገር ምን ይባላል? ሰው እኮ መጀመሪያ ራሱን እንደ ተፈጣሪ መቀበል አለበት። እህ? ይህ ሁሉ አማራሪ ቢሰደድ ምን ይገርማል?›› ብለው ዝም አሉ። የጥያቄዎቻቸው ብዛት ከዕድሜያቸው እኩል አዳክሟቸው ይታያል። መንገድ የማያሳየን የብሶት ገጽ ምን አለ? ምንም!
ወያላው ሒሳቡን ሰብስቦ ጨርሷል። ቀበናን እያለፍን ነው። ጠንቃቃው አዛውንት ሾፌራችን የአብዛኞቹ ሞገደኛ አሽከርካሪዎች አነዳድ እያበሳጫቸው በተደጋጋሚ ‹እዩት ይኼን፣ እዩዋት ያቺን› ይላሉ። አጠገባቸው የተቀመጡት ተሳፋሪዎች ያረጋጉዋቸዋል። ‹‹እርስዎ በራስዎ አነዳድ ብቻ ነው መተማመን ያለብዎት። ሰው እንደሆነ ቀልብ የለውም…›› ሲላቸው አንደኛው ጎልማሳ ከጎኑ የተሰየመው ወጣት ቀበል አድርጎ፣ ‹‹ኑሮን እያየኸው? ሮጠንም አልሞላልን…›› ይላል። ‹‹ቆይ! ቆይ! ሮጠንም አልሞላልንም ማለት ምንድነው? ለመሆኑ ማን ነው የሚሮጠው? ጥቂቶች?›› አዛውንቱ ሾፌር ከያዙ የሚለቁ ዓይነት አይመስሉም። ‹‹ኧረ እኔ እዚያ ውስጥ አልገባሁም…›› መለሰላቸው ወጣቱ። ‹‹ይኼውላችሁ የአገሬን ሰው። የማይታፈረውን እያፈርን የማይከበረውን እያከበርን እስከ መቼ ነው የምንዘልቀው? ጨዋ በእውነት አይሸሽም…›› ሲሉ ጎልማሳው በተመስጦ ያዳምጣል። ‹‹…እኔ ይህንን ታክሲ ለመግዛት ሰላሳ ዓመት የከባድ መኪና ሹፌር ሆኜ ሠርቻለሁ። እሱም ስላልበቃኝ ከዘመድ ተበዳድሬያለሁ። ዛሬ ግን ሦስት ወራት ሳይፈጅበት ቤሳ ቤስቲን ያልነበረው መናጢ ተነስቶ ሚሊየነር ሲሆን እኔ ምን የሚሰማኝ ይመስላችኋል? ምንም! ይኼው አይለመነኝ ስልህ…›› የወጣቱን መዳፍ በመዳፋቸው ጠበጠቡት። ‹‹መከፋት እንዲሰማኝ በሬን አልከፍትም። ዓይቼ እንዳላየ ሰምቼ እንዳልሰማ ነኝ። ይብላኝ ብቻ ለዚህ ትውልድ። እኔስ የኖርኩት ይበቃኛል። የቆሙትን እስኪ ጠይቃቸው ይሄዳሉ?›› የታክሲዋን ፍጥነት እያቀዘቀዙ ለወያላው ቀጭን ትዕዛዝ ሰጡ። ደርሰው ሥራቸው ላይ ያተኮሩ መስለው ከቆሰቆሱት ጨዋታ ሹልክ ብለው ወጡ። ሽሽታቸው ግን ከወሬው ብቻ ሳይሆን ከጀመሩት ጉዳይ ይመስላል። ድሮስ ስንቱን ጀምረን ስንቱን እንጨርሳለን!
ጉዟችን ቀጥሏል። መጨረሻ ወንበር ላይ የተቀመጡት የሁለተኛ ደረጃ ተማሪዎች በተራቸው ጨዋታ ጀመሩ። ‹‹እንዴት ‹ዋይን› የሌለበት ፓርቲ እናደርጋለን ይላሉ? አይደብራቸውም?›› ስትል አንደኛዋ፣ ‹‹አይገርምሽም? ቀሽም ብቻ ተሰብስቦ፣ ‹ቀለሜዎቹ› እኮ ናቸው የሚበጠብጡት። በዓመት አሥር ጊዜ በሰበብ አስባቡ መንግሥት ሴሚናር አስለመዳቸውና አሁን በቃ ‹ቺል› እናድርግ ሲባል የአባላት ስብሰባ ካላደረግነው? ሆ…ሆ…›› አለች ተቀብላ ሌላዋ። ‹‹ኧረ ማን ይሰማቸዋል፣ እኔ በበኩሌ አሥር ጊዜ ተፈጥሬ አሥር ልጅነት ስለማይኖረኝ ‹ዌስት› የማደርገው ምንም ‹ኤጅ› ያለኝ እንዳይመስልሽ። ሕዝባችን በገንዘቡ ዓባይን ይገድባል፣ እኔ ደግሞ ደሜ ውስጥ ጌሾ እገድባለሁ፣ እንችላለን ካልን እንችላለን…›› ብላ እጇን ጨብጣ ፎከረች። ወዲያው ምንም ሳይሳቀቁ ታክሲውን በሳቅ ሲያደበላልቁት፣ ተሳፋሪዎች በግርምት እያስተዋሉዋቸው የሚያስቡት እንደ ጠፋባቸው ያስታውቁ ነበር። ምን ይደረግ እንግዲህ!
ተማሪዎቹ ታክሲውን አስቁመው ከወረዱ በኋላ ግን ሁሉም እንደተመቸው እየተነሳ ይዘነጥላቸው ያዘ። ‹‹አቤት ጊዜ፣ አሁን በእነሱ ይፈረዳል? በእኛ ጊዜ ቢሆን እንኳን የሚያውቀን አይደለም ማንስ ቢሆን እንዲህ አፋችንን ስንከፍት ዝም ይለን ነበር?›› ሲል ከኋላችን ከተቀመጡት ወንድማማቾች አንደኛው፣ ‹‹ያኔማ ጎረቤትም እንደ ወላጅ ሆኖ እየቀጣ ያሳድግ ነበረ፡፡ አሁን የዘመኑ ወላጅ ራሱ ተንጋዶ አድጎ ነው መሰል ልጅን በሥርዓት ማሳደግ ችላ ብሎታል…›› እያለ ተመረረ፡፡ ሌላው ደግሞ ጣልቃ ገብቶ፣ ‹‹ግለኝነትና ራስ ወዳድነት ጣራ በነኩበት በዚህ ዘመን ስለማኀበራዊ ኃላፊነት መነጋገር በራሱ ወፈፌ ያሰኛል፡፡ ይህ በተደጋጋሚ እየተከሰተ ያለው የመሬት መንቀጥቀጥ እኮ የሥራችን ውጤት ሳይሆን አይቀርም…›› ብሎ ጨመረበት፡፡ አጠገቤ የተቀመጡት አዛውንት ይኼኔ ጣልቃ ገብተው፣ ‹‹አዬ! ያውም ሴት ልጅ በዚህ ዕድሜዋ ስለመጠጥ በአደባባይ ወሽክታ? ወንዱስ ቢሆን እንዴት አድርጎ ለቁምነገር አስቦ አጭቶ ያገባታል?›› ብለው ለአፍታ አየር ሰበሰቡ፡፡ ከዚያም፣ ‹‹ለካ ዘመኑ አንድ ወጥና ጥቂት ተመሳሳዮች የሚሳተፉበት ሆኗል…›› ብለው ዞረው አዩኝ። አያድርስ አያሰኝም ታዲያ? የዘመኑ ነገር ከየት ወዴት ነው የሚላጋው!
ወደ መዳረሻችን ተጠግተናል። ሁሌም ማለቂያው ሲደርስ ነገር ማበላሸት የሚወድለት የአገራችን ጎዳና እነዚያን ከሾፌራችን መቀመጫ ኋላ የተሰየሙ የትም የማይተዋወቁ ሴቶች ያነቋቁራቸው ይዟል። ‹‹እስኪ ቦርሳሽን ሸከፍ አድርገሽ ያዥው፡፡ ዛሬ ነው እንዴ ቦርሳ መያዝ የጀመርሽው? ገና ድሮ ጣሊያኖች ቄንጥ ሳያወጡለት በአገሬ እንኳን ሴቱ ወንዱም አኮፋዳ ሲሸከም ነው የኖረው…›› ስትል ተሠልፈን ትነቁራት የጀመረችው ተሳፋሪ ላይ አቧራ ታጨሳለች። ያችኛዋ ደግሞ ተራዋን ‘ዘራፍ’ ብላ፣ ‹‹ምነው የላከሽ ሰው አለ እንዴ? የየትኛው ቡድን ተላላኪ ትሆኚ? ዘንድሮ እኮ ተላላኪው በዛ…›› አለቻት። ወያላው ‹‹እባካችሁ ነገር አብርዱ…›› ብሎ ‹የቤትሽን አመል እዚያው!› የሚል ጥቅስ ጠቆመ። ‹‹ይኼ ለእንደ እናንተ ዓይነቱ መሰለኝ የተጻፈው…›› አላቸው። ሁለቱም ሊሰሙት ፈቃደኞች አልሆኑም። ከእነሱ ጫጫታ እኩል ከታክሲያችን ስለሰሞኑ ተከታታይ የመሬት መንቀጥቀጥ ዜና ከትንታኔ ጋር ይደመጣል። ይኼኔ ነበር ጋቢና የተቀመጠው ጎልማሳ ወደ ፀበኞቹ ዘወር ብሎ፣ ‹‹ሰማችሁ እህቶቼ ለጊዜው ለእርስ በእርስ ፀብና ግጭት ጊዜ የለንም፡፡ እባካችሁ በዚህ አስፈሪ ጊዜ እንኳ ልባችሁን ወደ ፈጣሪ አዙሩ…›› አላቸው። ያም ያም ሲረባረብባቸው መነቋቆራቸውን አቆሙ። አጠገቤ የተሰየሙት አዛውንት አንገታቸውን ወደ እነሱ አስግገው፣ ‹‹ገና ለስንትና ስንት ትውልድ የሚሆን ሥራና ታሪክ እየተሠራ እኛ ባልተያዘና ባልተጨበጠ ነገር፣ በስህተት በተተረጎመ የታሪክ ሒደት፣ በአሉሽ አሉሽ፣ በወሬና በአሉባልታ ልዩነታችንን ማስፋት አለብን? የምን አውሬ መሆን ነው? ይልቁንስ ይቅር ተባባሉና በሰላም ተለያዩ…›› ብለው ሲናገሩ ሴቶቹ ደንግጠው ተጨባበጡ። ወያላችን ‹‹መጨረሻ!›› ብሎ ወደ ሌላ ጉዞ ስንጣደፍ፣ የይቅር ባይነት መልካም እሴት እየታሰበን የሻከሩ ነፍሶቻችን እየረሰረሱ ነበር፡፡ መልካም ጉዞ!
The post ሻካራው ነፍሳችን! first appear on ሪፖርተር – Ethiopian Reporter – #1 Best and reliable news source in Ethiopia and is written by በጋዜጣዉ ሪፓርተር
